مردم کهگیلویه و بویراحمد برای زنده نگه داشتن شب یلدا آداب و رسوم ویژهای دارند.
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز کهگیلویه وبویراحمد، یلدا در کهگیلویه و بویراحمد شب چله نامیده شده است؛ مردم این استان بر این باور هستند که چله بزرگ از نخستین روز دی ماه جشن خرم روز تا دهم بهمن که جشن سده است به طول میانجامد و به علت سرمای شدید چله بزرگ نامیده میشود، پس از آن چله کوچک فرا میرسد که از دهم بهمن تا بیستم اسفند به طول میانجامد و از شدت سرما کم کم کاسته میشود.
از جمله آداب و رسوم مردم استان کهگیلویه و بویراحمد در شب یلدا دیدار و سرکشی از بزرگان و ریش سفیدان فامیل و خانواده است. همچنین در این شب خاطره گویی و قصه گویی از سوی بزرگان ازجمله پدربزرگان و مادربزرگان یکی از رسمهای جالب در این استان است و بزرگترهای خانواده نیز برای دیگر افراد شاهنامه می خوانند. یلدا یک واژه سریانی به معنی زایش است و این واژه اشاره به طلوع خورشید پس از یک شب طولانی دارد. دور هم نشینیهای شب یلدا که از هشت هزار سال پیش در کشور رواج داشته بهانهای برای یادآوری آئینهای کهن ایرانیان باستان است. شاهنامه خوانی پرشورترین آئینهای شب یلدا در کهگیلویه و بویراحمد است البته در روزگاران نه چندان دور شاهنامه میهمان دورهم نشینیهای همه شبهای مردم کهگیلویه و بویراحمد بوده ، اما در سالهای اخیر این سرگرمی به دلیل پیشرفت تکنولوژی محدود شده است. در طولانیترین شب سال داستان هایی، چون بیژن و منیژه، رستم و سهراب و سیاوش نقل شیرین محافل یلدایی مردم استان میشود. متیل گویی یکی دیگر از آئینهای یلدایی مردم این خطه است، متیل به قصهای بلند و افسانهای گفته میشود. مردم کهگیلویه و بویراحمد معتقد هستند که برای اینکه زمستان پر بارش و برفی داشته باشند باید در شب اول چله غذاهای محلی مانند آش ماست و شیر برنج مصرف کنند. غذاهای معروف و سنتی شب یلدای مردم کهگیلویه و بویراحمد آش کارده، شله ماش و شله بادام است. اصلیترین میوه شب یلدا در کهگیلویه و بویراحمد انار است، اما در سالهای اخیر هندوانه هم به سفره شب یلدای مردم این خطه راه یافته است. گذشتگان معتقد بودند که انار مایه برکت و باروری است و این تفسیر را به دلیل دانههای زیاد و همچنین رنگ قرمزی که دارد نماد خورشید و شادی میدانستند.