بن سلمان در میان چکش و سندان پوتین وترامپ
ولیعهد عربستان عربستان با راه انداختن جنگ نفتی هم با روسیه درافتاد و هم با سقوط قیمت نفت در امریکا, احتمالا دشمنی ترامپ را علیه خود برانگیخت.
روز دوشنبه برای اولین بار در تاریخ معاملات نفتی, قیمت نفت در امریکا به منفی 37 دلار رسید. هر چند از شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضا به عنوان یکی از دلایل مهم این اتفاق سخن گفته می شود اما سیاست های اشتباه ترامپ در تشویق سعودی ها به افزایش تولید برای تحت فشار قراردادن روسیه, ایران و ونزوئلا نیز تاثیر شگرفی در عرضه اضافی و برهم خوردن توازن در عرضه وتقاضای نفت داشته است.
در کنار این موضوع جنگ نفتی میان روسیه و عربستان نیزی از دلایل مهمی است که به این اتفاق دامن زد. جنگ نفتی میان روسیه و سعودی ها پس از آن آغاز شد که دوطرف در چارچوب اوپک پلاس به توافق نرسیدند و عربستان تولید نفت خود را به 13 میلیون بشکه در روز رساند واین موضوع در سایه کاهش تقاضا برای خرید نفت به سقوط قیمت های جهانی نفت منجر شد.
اما هم زمان با این اتفاق در امریکا نیز که سقوط قیمت نفت به زیان شدید تولید کنندگان نفت صخره ای منجرشده بود و از طرف دیگر تقاضایی برای عرضه نفت وجود نداشت انبارهای امریکا از ذخایر نفت پرشد و بر اساس گزارش ها حدود 400 شرکت مرتبط با تولید نفت صخره ای در آستانه ورشکستگی قرار گرفتند و اکنون تنها راه نجات این شرکت ها دخالت دولت است.
در این شرایط بسیاری از هم حزبی های ترامپ در سنا که بیشتر آنها صاحبان شرکت های چند ملیتی تولید نفت شیل هستند از ترامپ خواستند که سعودی ها را تحت فشار قرار دهد تا تولید نفت خود را کاهش دهند که هر چند این اتفاق دیرهنگام رخ داد اما تاثیرخود را بر بازار نفت در امریکا گذاشت.
اکنون برخی از کارشناسان محمدبن سلمان ولیعهد عربستان را عامل اصلی چنین وضعیتی می دانندکه از یکسو با لجات در برابر روسیه, از میزان تولید نفت نکاست و از سوی دیگر با افزایش آن مشکلات بزرگی بر سر راه تولید نفت شیل در امریکا ایجاد کرد.
در این خصوص می توان به مواضع «جیمز آنهوف» رئیس کمیته نیروهای مسلح در مجلس سنای آمریکا اشاره کرد که طی نامهای به وزیر تجارت این کشور هشدار داد که روسیه و عربستان سعودی تلاش دارند تا تولید کنندگان نفت و گاز آمریکا را نابود کنند.
وی در ادامه گفت که کاملا واضح است که عربستان و روسیه به اشباع بیش از حد بازارهای نفت ادامه میدهند که همین موضوع باعث به چالش کشاندن امنیت ملی و اقتصادی ما میشود.
از این گذشته ترامپ هم بار دیگر با بیان اینکه در خاورمیانه 8 تریلیون دلار هزینه کرده ایم و اکنون نوبت متحدان ماست که با سرمایه گذاری در امریکا به او کمک کنند به احتمال زیاد سعودی ها را خطاب قرار داده است. و این احتمال وجود دارد که سعودی ها در چنین وضعیتی تحت فشار ترامپ قرار گیرند به ویژه اینکه محمد بن سلمان به دلیل جایگاه متزلزل خود و داشتن برخی پرونده های سیاه مانند قتل خاشقچی, جنگ یمن و جنگ قدرت در داخل, ادامه پادشاهی اش را مرهون حمایت ترامپ می داند.
شرایط به گونه ای رقم خورده است که بن سلمان با جنگ نفتی در برابر روسیه ایستاد وبه قول ولادیمیر کولیکوف کارشناس ارشد اندیشکده مطالعات خاور زمین آکادمی علوم روسیه لقمهای بزرگتر از دهانش برداشت آن هم در حالیکه کشورش فقط به درآمدهای نفتی متکی بود و حالا با سقوط قیمت نفت و دیگر چالش های پیش رو با تهدید فروپاشی و سقوط روبروست و از سوی دیگر با ورشکسته کردن شرکت های نفتی امریکا, خود را نخواسته رویاروی صاحبان این شرکت ها قرارداد. حال بن سلمان از یکسو قادر نیست که با سقوط نفت وبودجه وابسته به آن, مخارج اداره عربستا ن را به دست آورد و از سوی دیگر نمی داند چگونه امریکا را راضی کند.
--------------------------------------------
رضا محمدمراد