گزارش مکتوب:
مَشق سَیار
آنها عاشقانی مخلص و بدون ادعا هستند که هر چند هم فرزند و هم درگیر تعهدات کاری خود هستند، اما رنج و سختی این کار را به جان خرید و رضای خدا را مَد نظر دارند.
مشکلش را میگوید و ما روانه آنجا میکند.
از کرمان تا روستای مَدنظر در جنوب کرمان ۴۵۰کیلومتر راه است، حدود ۱۰۰کیلومتر نیز مسیر خاکی را باید طی کنیم که البته این مسیر بسیار ناهموار و سخت گذر است.
پُرسان پرسان نام " اَمجَز" را جویا میشویم تا به آنجا میرسیم.
روستای اَمجَز
دو ماهی میشود که در اینجا تعدادی معلم مثل نام این روستا کاری بزرگ و جوانمردانه انجام میدهند.
آقای عارف منتظر ما هست، همان کسی که ما را به آنجا دعوت کرده، روستایی که محرومیت آن از سر رویش مشخص است، اما مردمانش خونگرم و کشاورز.
آقای عارف میگوید: اینجا ۳۰دانش آموز دارد که با گذشته دو ماه از سال تحصیلی مشکلات آموزشی آنها برطرف نشده و خانوادهها نگران هستند.
علت را میپرسم؟
جواب میدهد: نه مدرسهای در کار هست، نه اینترنت و نه تلویزیونی.
از دخترک ده سالهای که در حال بردن چند گوسفند است، سوال میکنم کلاس چندم هستی؟
جواب میدهد: امسال به مدرسه نمیروم.
مادرش که او را همراهی میکند میگوید: اِی آقا، آنقدر اوضاع اقتصادی خرابه که نمیتوان موبایل بخری و اگر هم داشته باشی اینترنت نداری تا از آن استفاده کنی حالا چه کار میخوای بکنی.
میگویم چرا از تلویزیون برای آموزش و ادامه تحصیل استفاده نمیکنید؟
میگوید: اینجا تا کیلومترها نقطه کور است و نمیتوان از تلویزیون استفاده کردو این مشکل سالهاست ادامه دارد.
گفتگو تمام شد و دخترک با چوبی بر روی گوسفندانش میزند و به راهش ادامه میدهد.
وجدانهای بیدار
در کنار آقای عارف ایستاده ام ماشین مورد نظر از راه میرسد پنج خانم که از معلمان شهرستان عَنبراباد هستند به اینجا آمده اند.
خیلی سریع و چالاک تقسیم کاری صورت میگیرد و هر کس برای مسئولیتی که پذیرفته دست به کار میشود.
آقای عارف میگوید: خدا را شکر که اینها به داد ما رسیده اند.
با خانم امیری که یکی از خانم معلم هاهست همراه میشویم.
میگوید:
بچههای این روستا مشکلات آموزشی زیادی دارند و به علت کمبود امکانات با چند نفر معلم تصمیم گرفتیم هفتهای دوبار به صورت داوطلبانه و با هزینههای شخصی خودمان به اینجا بیاییم و تدریس آنها را بر عهده بگیریم.
کلاسهای درس او تقسیم شده و به علت کرونا بیش از پنج دانشآموز شرکت کننده ندارد، اما بسیار با علاقه و پرشور به تدریس میپردازد.
خانم امیری میگوید ۵تا۶ ساعت برای این کار وقت میگذاریم و همان شیوه و انرژی که برای بچههای شهرستان دارم برای دانش آموزان اینجا نیز اجرا میکنم.
فرقی ندارد این بچهها از تحصیل عقب افتاده اند و باید جبران شود.
در کلاس دیگری خانم حسینی در حال تدریس زبان انگلیسی است او هم همان انرژی و نشاط خانم امیری را دارد.
انگارنه انگار که ۵۰کیلومتر مسیر را طی کردهاند، اما هدف این است تا نگذارند به علت نداشتن موبایل یا تلویزیون اندوهی در دل دانش آموزی بنشیند.
او میگوید: ما دغدغه و نگرانی موجود را درک میکنیم و به همین علت طرح معلمان سیار را به آموزش و پرورش دادیم تا داوطلبانه و آتش به اختیار کار آموزش را دنبال کنیم و تنها منحصر به این روستا نیست و چندین روستای دیگر را نیز پوشش میدهیم.
سَعدآباد
روستای سعدآباد اگر چه نامش بزرگی کاخ موزه سعدآباد تهران را یادآور میشود، اما محرومیتش را بیشتر از اسمش حس میکنی.
اینجا هم طرح معلمان سیار توسط همین معلمین در دست اجرا است.
دانشآموزان در داخل کلاس با رعایت ضوابط بهداشتی دوران کرونا نشسته و ششدانگ حواسشان به این معلمان دلسوز است، از سمیه خانم که کلاس هفتم است در مورد آموزش مجازی میپرسم؟
جوابش کوتاه و نگران کننده است او تا کنون فقط دو هفته توانست از آموزش مجازی استفاده کند، چرا که اینترنت روستای آنها بسیار ضعیف و به قول خودش نبود ان بهتر از بودنش است.
او اضافه میکند کاش معلمان بیشتری به اینجا میآمدند، چرا که آنقدر بچهها اشکال دسترسی دارند که حسابی عقب افتادهاند.
آقای حسین سالاری مدیر آموزش و پرورش شهرستان عنبرآباد که به جمع ما اضافه شده میگوید: از ۱۶۰۰۰ دانشآموزی که در این شهرستان مشغول به تحصیل است حدود ۳۵درصد آنها به گوشی هوشمند و دیگر وسایل آموزش مجازی هیچ دسترسی ندارند و نداشتن این ابزارها به تحصیل آنها ضربه زده است.
او میگوید: اگر چه به علت مشکلات اقتصادی و زیرساختی این تعداد نتوانستند هَمپای دیگر دانش آموزان از فرصت آموزش مجازی بهره ببرند، اما این معلمان دلسوز رنج و سختی کار را به جان خریده و پای کار ایستاده اند.
اما در شرق استان کرمان در شهرستان ریگان نیز برخی معلمان سیار همین روش را در دست اجرا دارند.
۷۵کیلومتر که از ریگان دور شویم روستای تَل گَران یکی از مناطق هدف است.
چهار معلم در هفته ۳روز کامل به علت دوری راه در آنجا میماند وبه دانش آموزان آموزش میدهند.
آقای مولایی میگوید: راه بسیار دور و سخت گذر است و به صرفه نیست که برویم و برگردیم و به همین علت چند روزپشت سر هم در آنجا کار آموزش را در هر هفته دنبال میکنیم و رفت و آمد ما نیز با ماشینهای شخصی خودمان است.
با این معلم جهادی و دلسوز که به صورت تلفنی صحبت کردم از نبود امکانات آموزش مجازی در روستاهای آنجا میگوید و اینکه حتی چندین روستا به تلویزیون نیز دسترسی ندارند و این کار مشکل بچهها را بیشتر کرده است.
آقای مولایی اضافه میکند: اگر برخی خانوادهها برای فرزندان خودشان از موبایلهای پیشرفته و یا لپ تاپهای گران استفاده میکند و حتی در کنار آن از معلم خصوصی نیز برای یادگیری بیشتر بهره میبرند، اما این دسته از دانش آموزان ما در خواب هم این وسایل را نمیبیند و با امکانات و فرصتهای آموزشی فاصلهای بسیار زیاد دارند.
آقای نَداف دیگر معلم سیاراین روستاهای دور افتاده به ترک تحصیل برخی بچهها هم اشاره میکند و میگوید: به علت نداشتن سواد پدر و مادر در بسیاری از خانوادهها، سختی کار آموزش این دسته بسیار بیشتر است، اما ما نهایت تلاش و سعی خود را میکنیم تا وقفهای در تحصیل آنها روی ندهد.
چشمان بیداردر شرایطی که هنوز نه کسی میداند مدارس کی بازگشایی میشوند و این شیوه مجازی تا کی باید ادامه یابد، اما باز هم معلمانی هستند که خودجوش و فداکارانه از خود مایه میگذارند و نمیگذارند خللی به کار علم و دانش وارد شود.
نمونه دیگر این جلوه ایثار در شهرستان سیرجان جاری شده است آقای امین پور فخرآبادی از آن دسته از معلمانی که با هزینه شخصی خودش در هر چهار روز، مطالب آموزشی را در DVD ۵۰۰ ضبط میکند و به دست دانشآموزان مناطق محروم شهرستان سیرجان میرساند.
او میگوید: خودم آموزش ریاضی و خانمم تدریس زبان انگلیسی را بر عهده گرفته و در مقطع متوسطه اول در روستاهای نصرت آباد، زید آباد، محمودآباد و عزت آباد مطالب آموزشی را ارسال میکنیم.
این زوج معلم تا کنون حدود ۵۰میلیون تومان نیز هزینه کردهاند که هیچ چشم داشتی از کسی ندارند و صرفاً برای خدمت و رضای خدا است.
اینکه در این شرایط سخت آموزش مجازی چه تعداد دانش آموز در استان کرمان نمیتوانند از این نوع آموزش بهره ببرند،
مدیرکل آموزش و پرورش استان در جواب میگوید از ۷۰۰هزار دانش آموز استان کرمان حدود ۱۵۰هزار دانش آموز به زیرساخت ارتباطات اینترنتی و ابزارهای هوشمند هیچ دسترسی ندارند.
آقای اسکندری نسب به حدود ۲هزار مدرسه به صورت سیار در استان کرمان اشاره میکند و میگوید: لااقل امیدواریم که با حضور فداکارانه معلمان سیار، بخشی از خلل آموزشی ما به این دسته از دانش آموزان جبران شود.
حالا اگر یک دانش آموز هم امروزه در شرایط توسعه کشور از تحصیل محروم یا عقب بیفتد برای نظام آموزشی سخت و دشوار است و جبران آن آسان نیست، اما این سوال مطرح است، استانی که در ۱۲سال قبل به عنوان پایلوت دولت الکترونیک کشور مطرح شد و همه زیرساختهای آن طبق گفته مسئولان گذشته آماده شده، چرا اکنون ۱۵۰هزار دانش آموزاستان باید از زیرساخت ارتباطی بیبهره باشند.