انتقاد رئیس ستاد اعتکاف کشور از کمبود فضا برای مراسم معنوی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حجت الاسلام و المسلمین تکیه‌ای با بیان اینکه اعتکاف عبادتی جامع و کهن در طول خلقت از حضرت آدم تا امروز است اظهار کرد: در بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری، که عیار معنویت و اخلاق را در فضای جمهوری اسلامی تعریف کرده اند، اولین مثال به عنوان مصداق معنویت و اخلاق در نظام جمهوری اسلامی، صف نوبت برای اعتکاف هزاران جوان، استاد، دانشجو، زن و مرد است و در مثال دوم به اربعین می‌پردازند، و می‌فرمایند این معجزه‌ای دیگر از انقلاب و نظام اسلامی فعال و پیشرو است.

* پارسال ۶۰۰ هزار نفر در ۶ هزار مسجد اعتکاف کردند
وی ادامه داد: سال گذشته ۶۰۰ هزار نفر در ۶ هزار مسجد که دو سوم آنها دهه هشتادی بودند در اعتکاف شرکت کردند که نشانی از رزمایش معنوی و اخلاقی نظام جمهوری اسلامی بود.

حجت الاسلام والمسلمین تکیه‌ای ادامه داد: اعتکاف عبادتی فشرده، جاندار، پراثر و تحول آفرین است که می‌تواند در مقابل جریان‌های برانداز خارج کشور، فضای کشور را به بستری آرام بخش تبدیل کند اعتکاف سال گذشته مورد مباهات مقام معظم رهبری قرار گرفت، بلافاصله بعد از اعتکاف سال گذشته مقام معظم رهبری فرمودند کسانی که نظام و مردم ایران را قضاوت می‌کنند ببینند جوانان ما چه کسانی هستند و هزاران هزار نفر در ایام اعتکاف در مساجد با خدای خود خلوت می‌کنند.

وی اظهار کرد: حقیقت اعتکاف یک موهبت آسمانی تحول آفرین و یکی از تابلو‌های بلند معنویت نظام جمهوری اسلامی است. سال گذشته ۷۰ درصد معتکفین جوانان و نوجوانان بودند.

رئیس ستاد اعتکاف کشور اظهار کرد: شعار اعتکاف سال گذشته «اعتکاف تجلی اخلاق و معنویت» برگرفته از بیانیه گام دوم بود و امسال نیز برای ایام اعتکاف شعار «اعتکاف، معنویت تمدن ساز» باز هم برگرفته از بیانیه گام دوم انتخاب شده است.

حجت الاسلام و المسلمین تکیه‌ای با بیان اینکه اعتکاف برای خلوت فردی و فرصتی برای تفکر، خودسازی و توجه است، تاکید کرد: برای خودسازی اگر هم در جمع هستیم باید بتوانیم با خدای خود خلوت کنیم.

وی از طیف‌های هیئتی، حوزوی، دانش آموزی و دیگر گروه‌ها درخواست کرد که با هم به یک مسجد برای اعتکاف نروند، زیرا این سه روز اعتکاف برای عبادت، بندگی، با خدا مناجات کردن، نماز خواندن، قرآن را با تدبر خواندن، تحجد به جا آوردن و راز و نیاز با خدا و امام زمان است.

رئیس ستاد اعتکاف با بیان اینکه در سراسر کشور، در شهر و روستا، تقریباً ۶۲ هزار مسجد وجود دارد، گفت: وقتی می‌گوییم ۶ هزار مسجد برای اعتکاف مهیا شده است یعنی کمتر از ۱۰ درصد مساجد کشور، ممکن است یکی دو هزار مسجد به این تعداد اضافه شود یا تعداد معتکفین به یک میلیون نفر افزایش یابد، در حال حاضر برای حضور زیر دهه هشتادی‌ها در مراسم اعتکاف تقاضا وجود دارد، این موضوع ممکن است فضای اعتکاف را به هم بریزد و الا هیچ اشکالی برای حضور کودکان در مراسم نیست که بیایند تمرین عبادت کنند، مگر نه اینکه امام صادق فرمودند ما بچه هایمان را از هفت سالگی وادار به نماز خواندن می‌کنیم، اما به دلیل اینکه جا و فضا کم است، اولویت و تقدم با کسی است که به تکلیف رسیده است و می‌خواهد گام‌های اولیه بندگی را بردارد.

* ابراز تاسف از کمبود فضا‌های عبودیتی برای برگزاری اعتکاف
حجت الاسلام و المسلمین تکیه‌ای افزود: دغدغه دارم، از بزرگان اهل ارشاد و هدایت، مراجع و مقام معظم رهبری، اساتید و فرهیختگان تقاضا دارم امروز که به برکت انقلاب اسلامی هم فضا‌های ورزشی، تفریحی و آموزشی از حد نصاب بیشتر شده است، اما با تاسف فضا‌های معنوی و فرهنگی و عبودیتی و بندگی کم است، همه دیده ایم که عصر عرفه یا شب‌های قدر چطور مردم زیر باران می‌نشینند و جا کم می‌آورند یا در مناسبت‌های خاص، مثل همین اعتکاف با کمبود فضا مواجه می‌شوند.

وی ادامه داد: مسئول نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه‌ها در جلسه‌ای با ناراحتی اظهار کرد، بر ما شب تلخی است در دانشگاهها، که دوستان می‌دانند، شب تلخ دانشگاهی شب شروع اعتکاف است، زمانی که دانشجویان می‌خواهند به مراسم اعتکاف بیایند و جا کم است.

* بزرگان اهل دین و فضلیت و ارشاد به داد فضا‌های معنوی برسند
رئیس ستاد اعتکاف تصریح کرد: ۴۴ سال از پیروزی انقلاب پرثمر اسلامی گذشته و برکات زیادی داشته است بسیاری از مشکلات سامان یافته است، اما حالا مشکلات اقتصادی ارزش‌ها و برکات انقلاب را تحت شعاع قرار داده است، در حالی که جوانان ما تحت شدیدترین بمباران‌های تبلیغی و فرهنگی از طریق فضای مجازی منفی قرار دارند و فضای مجازی نکبت می‌آفریند اگر بستر‌های معنوی ما محدود باشد فاجعه به بار می‌آید، تقاضا می‌کنم بزرگان اهل دین و فضلیت و ارشاد به داد فضا‌های معنوی برسند.

حجت الاسلام والمسلمین تکیه‌ای اضافه کرد: برای نظام اسلامی زشت است که قرعه بگذارد برای کسانی که می‌خواهند در اعتکاف شرکت کنند، ۴۵ هزار نفر برای شرکت در مراسم اعتکاف آستان قدس رضوی ثبت نام کرده اند، اما برای کمتر از ۱۵۰۰ نفر فرصت فراهم است، در قم ۱۸ هزار فرصت فراهم کرده ایم و آنجا نیز حدود ۳۰ هزار نفر ثبت نام کرده اند و مجبوریم قرعه کشی کنیم.

وی گفت: خیرین، علما، اهل محراب و منبر و امنای مساجد به داد برسید مگر مساجد چه چیزی باید داشته باشد، سرویس ها، سرمایش و گرمایش و نظافت مساجد باید کامل باشد، برخی مساجد به بهانه تعطیلی نماز جماعت محلی، اعتکاف برگزار نمی‌کنند، در حالی که نماز جماعت محلی ۲۰ دقیقه است، اعتکاف ۷۰ ساعت است، فرد معتکف به اندازه یکسال عبادت می‌کند.

رئیس ستاد اعتکاف اضافه کرد: به دلیل تعدد متولیان و کسانی که باید به امورات مسجد بپردازند این چنین است، بس که مسجد مهم است دستگاه‌های فرهنگی همه خود را در قبال مساجد موظف دانسته اند، طبیعتاً متولیان متعدد شده اند، به طور طبیعی گاهی موازی کاری می‌شود، گاهی کار‌ها زمین می‌ماند و هر کسی به انتظار دیگری است. اخیراً امورات مساجد ساماندهی می‌شود البته دیر است ۴۵ سال از انقلاب گذشته است، مسجد اعتکاف با مساجد دیگر تفاوت‌های متعددی دارد، نمی‌شود در هر مسجدی اعتکاف برگزار کرد، البته طبق ضوابط شرعی مسجد باید جامعیت نسبی داشته باشد، طبق احکام، به لحاظ معنوی در مسجدی که نماز صبح، ظهر، عصر و عشا برگزار نمی‌شود و امام جماعتش معتبر نباشد، نباید در آن اعتکاف برگزار کرد، اما به لحاظ ظرفیت کاربردی اش باید امکانات و بستر و شرایط از لحاظ تاسیساتی و زیرساختی و سخت افزاری فراهم باشد.

حجت الاسلام والمسلمین تکیه اظهار کرد: مسجد فراوان است، مسجدی که در آن بتوان اعتکاف برگزار کرد کمتر است، می‌دانم که شاید چندین هزار مسجد دیگر بتواند در خدمت اعتکاف باشد، سلایق نمی‌گذارد مسجد محله تعطیل می‌شود، نماز محله تعطیل می‌شود، نمی‌توانیم، تلخ کامی است اینها، من حتی مسجدی سراغ دارم که امنایش می‌گویند فرش هایمان نو است، اگر معتکفین بخواهند اینجا سه شبانه روز اعتکاف بگیرند و غذا هم بخورند، فرش‌ها آسیب می‌بینند!

وی تاکید کرد: می‌خواهم بگویم مسجد مجهز داریم، اما اذن ورود نمی‌دهند، مقام معظم رهبری اخیراً دستور دادند مساجد تهران از ظهر که باز می‌شود تا غروب باز بماند، طبق این دستور باید مساجد تهران از ظهر تا شب یکسره باز باشند، مقام عالی رتبه‌ای بیاید بگوید مساجدی که شرایط اعتکاف دارد، مانع از برگزاری اعتکاف در این مساجد نشوند.

رئیس ستاد اعتکاف گفت: خانواده ها، هنوز دین دار و دین مدار هستند، درست است دین آسیب دیده است هم از بیرون، هم از درون، که وظیفه ما حفاظت از دین بوده و کوتاهی کرده ایم، اگر مسجد کافی نداشته باشیم، از حجاب تبیین درستی نداشته باشیم، از محراب درست استفاده نکنیم، با جوانان، به زبان جوانان سخن نگوییم، این عیب ماست، بپذیریم که نتوانسته ایم به روز باشیم، بنده به خودم عرض می‌کنم، طبیعی است که این آسیب‌ها را داشته باشیم. امیدوارم فرصت اعتکاف بتواند به لحاظ دینی باور‌های دینی را تعمیق دهد، براساس ۴۰ و چند سال تجربه‌ای که داریم معمولاً اعتکاف بر فرد، خانواده، جمع، فضای ملی و فضای فراملی اثرگذار است.

حجت الاسلام والمسلمین تکیه‌ای افزود: به برکت همکاری دستگاه‌های بین المللی فرهنگی، پارسال ۱۰۳ کشور اعتکاف برگزار کردند و همین انسجام داخلی، در خارج از کشور نیز انسجام ایجاد می‌کند.

وی اظهار کرد: در فضای بین الملل با همکاری دستگاه‌های همکار و هم افزایی بین المللی، اعتکاف که زبانی مشترک و اقدامی مشترک بین مخلوقات است و همه مخلوقات اهل دین و دیانت هستند، حتی اگر شیعه نباشند، سنی هستند، اعتکاف میان ادیان دیگر زبان مشترک است، «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا» همه مخلوقات فطرت دینی دارند، همه از نهادشان خدا می‌جوشد، به خاطر این زبان مشترک همه از اعتکاف استقبال می‌کنند، ما برای انسجام در منطقه غرب آسیا، در منطقه شرق و غرب آفریقا و شرق آسیا هم مراسم اعتکاف برگزار می‌کنیم.

*اعتکاف امری مردمی است
رئیس ستاد اعتکاف کشور با بیان اینکه برگزاری اعتکاف امری مردمی است گفت: خیّران اعتکاف فراوانند. از همین جا به خیران عرض می‌کنم بیایید هم متبرک شوید و هم متبرک کنید، هم خودتان مشرف شوید و هم مالتان را متبرک کنید، بعضی‌ها از تقویت بنیه فرهنگی غافل هستند، اگر رسانه‌ها، رسانه ملی و رسانه مجازی پای کار بیایند جوان خالی از الذهن، از اعتکاف بهره لازم را می‌برد. مقام معظم رهبری سال ۹۳ فرمودند شما باید برنامه ریزی هوشمندانه داشته باشید، هم باید به خلوت معتکف آسیب نزنید تا بتواند خلوت کند، شما فقط انگیزه بخشی کنید، انگیزه بخشی را هم با برنامه ریزی هوشمندانه هدایت کنید، به قول عوام هل بدهید در دریای رحمت الهی بعد آنجا برود غرق رحمت شود.

حجت‌الاسلام تکیه‌ای اضافه کرد: مهمترین دلایل تدوین سند راهبردی اعتکاف که با هدایت مراجع تقلید به ویژه مقام معظم رهبری تهیه شده، این بود که اولاً اعتکاف دارای وحدت رویه شود و بعد ارتباط با معتکفین بعد از اعتکاف تداوم یابد، روحیاتی که انسان در شب عاشورا، شب قدر، روز نیمه شعبان، روز غدیر، عصر عرفه پیدا می‌کند این روحیات، روحیات نابی است ولی بعد از ساعاتی بعد از حضور در جامعه، دوباره آرام آرام از این روحیات محروم می‌شویم، موقع ثبت نام برای اعتکاف همگی شماره موبایل شان را در اختیار می‌گذارند و استعدادشان را هم می‌گویند که دانشجو هستند، طلبه هستند، شغل آزاد هستند، دانش آموز هستند، ظرفیت هایشان را می‌گویند و بعد بر این اساس به آنها پالس داده می‌شود. از همه دستگاه‌های هم افزا و خصوصاً از رسانه ملی خواهش می‌کنم بیشتر پای کار بیایند واز این انسجام استفاده کنند، از این فرصت بهره بگیرند، تعداد خادمان اعتکاف کم نیستند، چیزی حدود ۱۰ درصد کل جمعیت معتکفین خادم هستند، مثلا از قم آمار بدهم، قم الآن ۳۰۰ نفر فقط خادم فرهنگی دارد برای ۱۸ هزار نفر، ۸۰۰ نفر هم خادم رفاهی و خدماتی دارد.

وی گفت: ستاد اعتکاف چارت تشکیلاتی و چندین معاونت دارد، حرف اول با معاونت فرهنگی است، حرف دوم با معاونت فضای مجازی و رسانه است، حرف سوم معاونت ثبت نام و جزر و مد و آمار است، حرف چهارم معاونت خدمات و تدارکات است، حرف پنجم هم معاونت امور خواهران است، اینها همه رعایت می‌شود، تا روز اعتکاف که پنجم بهمن (۱۳ ماه رجب) است چند روز فاصله است، سراسر کشور هنوز باب ثبت نام باز است غیر از آستان قدس رضوی هیچ کجا هنوز باب ثبت نام را نبسته و هیچ کجا متوقف نکرده است، تا این لحظه ۲۸۰ شهرستان از ۳۱ استان مشغول ثبت نام هستند و فعالیت می‌کنند و در همه مراکز حتی دهستان‌ها و شهرستان‌ها یکی دو روز مانده به اعتکاف، ثبت نام متوقف می‌شود، بنابراین ما نمی‌توانیم آمار قطعی از تعداد شرکت کنندگان در اعتکاف بدهیم، آمار قطعی وقتی است که معتکفین در مساجد مستقر می‌شوند. آستان قدس رضوی برای هزار و ۵۰۰ نفر، از ۴۵ هزار نفر ثبت نام کرده است و از چندین هفته پیش باب ثبت نام را بسته است، مسئولان ستاد قم، مسئولان اعتکاف دانشجویی و دانش آموزی در سطح کشور، مجموعه‌ها در حال رایزنی هستند که ظرفیت‌ها را افزایش دهند.

رئیس ستاد اعتکاف با اشاره به طرح اعتکاف مادر دختری اظهار کرد: اعتکاف مادر دختری یک ابتکار است، مثل اعتکاف‌های دانشجویی، دانش آموزی، دخترانه، پسرانه، اینها فرصت می‌دهد به متخصصان ما در حوزه جوانان، دانشجویان ... که بهتر با آنها حرف بزنند و روحشان را پالایش کنند، اعتکاف دانش آموزی که دو سال قبل در یک مسجد برگزار شد، سال گذشته ۸ مسجد و الآن قرار است در ۱۲ مسجد برگزار شود، سراسر کشور پای کار اعتکاف دانش آموزی آمده است، اما فضا کم است و حالا آموزش و پرورش هم برای برگزاری اعتکاف دانش آموزی درخواست فضا دارد.

حجت‌الاسلام تکیه‌ای افزود: چرا اعتکاف مادر و دختر؟ چون از دامن زن مرد به معراج می‌رود، چون «الْجَنَّةُ تَحْتَ أقْدامِ الْأُمَّهاتِ» بهشت زیر پای مادران است، زن با یک دست گهواره را تکان می‌دهد، با یک دست دنیا را، خداوند وقتی می‌خواهد الگوی مؤمنان را معرفی کند می‌گوید «ضَرَب الله مَثَلاً لِلّذین آمَنوا امْرَأةَ فِرعونَ» زن فرعون الگوی مردم با ایمان است، نه مردان و نه زنان، مردم با ایمان! وقتی هم می‌خواهد بگوید الگوی بد مردم فاسق، می‌گوید «ضَرَبَ اللهُ مَثَلًا لِّلَّذِینَ کَفَرُوا اِمْرَأَةَ نُوحٍ وَ اِمْرَأَةَ لُوطٍ» زن حضرت لوط و زن حضرت نوح را مثال می‌زند، زن بد جامعه را به هم می‌ریزد، زن خوب جامعه را می‌سازد.

وی ادامه داد: قرار بر این بود که مادر‌هایی که فرزند دختر ۴ تا ۸ سال داشتند با خود به اعتکاف بیاورند، عجب تجربه‌ای بود، اگر دختر ۴ تا ۸ سال به اعتکاف بیاید از این مراسم توشه می‌گیرد، وقتی که جشن تکلیف می‌گیرد با معرفت مکلف می‌شود، کتاب رد پای بهشت، خاطرات اعتکاف است از حضور دختر و پسر در این مراسم. این کتاب دستورالعملی است برای معتکف در سه روز آسمانی، یک معتکف وقتی این دستورالعمل را داشته باشد سه روز خود را مدیریت می‌کند.

رئیس ستاد اعتکاف اضافه کرد: احوالات مادر در فرزند تأثیر و تأثر دارد، تربیت وظیفه اول مادران است، کودکی که مادر را دقایقی در نماز می‌بیند تقلیدی رو به قبله می‌ایستد اگر به اعتکاف بیاید تراکم کار عبادی مادر را می‌بیند، سه شبانه روز مادر را قبله گرا و مسجدگرا، سه شبانه روز اهل ذکر و اهل مناجات می‌بیند، این کار‌ها در اعتکاف انجام می‌شود نه در خانه، بسیاری مادران در طول سال یک شب نمازشب نخوانده اند که کودکشان ببیند، یک شب تا صبح بی خوابی نکشیده اند مثل شب قدر، اما وقتی کودک را به اعتکاف بیاورند شب و نصف شب، با هم هستند این کودک اعمالی که از مادر می‌بیند نوبر است مثل میوه نوبر، این نوبرانه خیلی اثر دارد، اعتکاف مادر و دختر برای بچه و مادر نوبرانه است، این حرکت مغناطیسی انسان با انسان است آن هم مادر با کودک.