قصههایی که بلندترین شب را برای کودکان کوتاه میکنند
امروزه سنت دیرینه دورهمی در شب یلدا همچنان ادامه دارد؛ طوری که کودکان و نوجوانان با خواندن داستانها و کتابهای تازه، بازیهای گروهی و شنیدن قصههای پدربزرگ و مادربزرگ، بخشی از این میراث را تجربه میکنند.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، شب یلدا یا شب چله، طولانیترین شب سال و یادگار کهن ایرانی، همواره فرصتی برای گردهمایی خانوادهها بوده است. تاکنون نویسندگان و ناشران، کتابهای زیادی را در رابطه با شب یلداکه خواندن آنها برای کودکان و نوجوانان مفید بوده، پیشنهاد کردهاند. برخی از این کتابها عبارتاند از؛
-
دیوان حافظ مجموعهای از اشعار زیبای شاعر بزرگ ایرانی در قرن هشتم است، که وی در اشعارش به موضوعاتی مانند عشق، زیبایی، طبیعت و عرفان پرداخته است.
اشعار حافظ به خاطر زبان ساده و دلنشینش، برای کودکان نیز قابل فهم هستو میتوانند آنها را به دنیای شعر و ادبیات علاقهمند کنند. دیوان حافظ شامل غزلها و اشعار کوتاه است که هر کدام داستانی و پیامی خاص دارند. این اشعار معمولاً به صورت آهنگین و با قافیههای زیبا نوشته شدهاند که باعث میشود خواندن آنها برای کودکان جذاب باشد.
ای بی خبر بکوش که صاحب خبر شوی
تا راهرو نباشی کی راهبر شوی
-
کتاب مجموعه قصههای قشنگ و قدیمی توسط گروهی از نویسندگان، چون مژگان شیخی، فریبا کلهر و حسین فتاحی نوشته است. این کتاب شامل حکایتهای پندآموزی است که از زبان حیوانات بیان شده است. نام کتاب از دو شغال به نامهای کلیله و دمنه گرفته شده است.
در بخشی از این کتاب آمده است؛ «پدری شش پسرش را گرد آورد و از آرزوهایشان پرسید. هر یک آرزویی بزرگ و دور از دسترس گفتند؛ یکی خواست پادشاه شود، دیگری خواست گنجی بیپایان داشته باشد... پدر با حکایتی شیرین به آنان آموخت که بزرگترین آرزو، شناخت خداوند و آرامش دل است.»
-
کتاب قصههای خوب برای بچههای خوب، نوشته مهدی آذریزدی است. این کتاب حاوی ۸ جلد جذاب، آموزنده و اصیل ایرانی منتخب مثنوی، کلیله و دمنه، شاهنامه و گلستان است.
در بخشی از این کتاب آمده است؛ «روزی بود و روزگاری بود. یک مرد بود که کارش جامه فروشی در روستاها بود. هرچند وقت یک بار از شهر جامههای گوناگون میخرید و به روستاهای اطراف شهر میبرد و میفروخت و باز به شهر میآمد. یک روز که این فروشنده دوره گرد از یک ده به ده دیگر میرفت و به راه بیابانی رسید. سر راه به مردی اسب سوار برخورد که آهسته آهسته از میان راه میرفت. مرد جامه فروش که بسته پارچهها را بر دوش داشت بسیار خسته شده بود. وقتی دید اسب سوار هم آرام آرام میرود و میتوانند باهم همراهی کنند به سوار گفت: من خیلی خسته شدهام و این کوله بارهم بر دوشم سنگینی میکند. حالا که ما هردو از یک راه میرویم اگر ممکن باشد این بسته را نیم ساعتی روی اسب جلو خودت بگیری تا من از خستگی در بیایم از جوانمردی تو خوشحال و دعاگو خواهم شد.»

-
کتاب حکایتهای شیرین تاریخ طبری، نوشته عذرا جوزانی، بازنویسی ساده و روان بخش از تاریخ طبری است که برای کودکان و نوجوانان آماده شده است. این اثر، داستان زندگی پیامبران را که برگرفته از تاریخ طبری است در قالب نثر شیرین و فارسی روان بازآفرینی کرده است تا نوجوانان بتوانند با میراث تاریخی و ادبی ایران و اسلام آشنا شوند.
در بخشی از این کتاب آمده است؛ «می گویند روزی محمد بن جریر طبری از شاگردان خود پرسید آیا از تفسیر قرآن لذت میبرید؟ شاگردانش گفتند: آن تفسیر که میگویید چند برگ خواهد بود؟ طبری گفت: سی هزار برگ یعنی شصت هزار صفحه. شاگردانش گفتند: این مقدار نوشته عمر آدمی را تمام میکند. از این رو طبری تفسیر قرآن خود را در سه هزار صفحه کوتاه کرد. روزی دیگر پرسید: آیا از تاریخ جهان از روزگار آدم تا این دوران لذت میبرید؟ دوباره پاسخ پیشین شاگردان تکرار شد. طبری با حسرت و افسوس گفت: دریغا که همتها مرده است آن گاه تاریخ خود را نیز هم، چون تفسیر کوتاه نوشت.»
-
کتاب بازیهای محلی ایران برای کودکان و نوجوانان، نوشته فاطمه بدرطالعی است، که به معرفی بازیهای محلی برای کودکان و نوجوانان میپردازد. این اثر شامل مجموعهای از بازیهای پرتحرک، کم تحرک و خانوادگی همچون اوستا بدوش، هفت سنگ، لیلی و بسیاری دیگر است که متناسب با فضایهای مختلف طراحی شده است.
در بخشی از این کتاب آمده است؛ «اوستا یا بزرگتر کودکان را دور خود جمع میکند. سپس انگشت نشانهی خود را روی زمین میگذارد و با بلند کردن آن میگوید، اوستا بدوش. کودکان هم مثل او، انگشت نشانهی خود را بلند میکنند و میگویند، اوستا بدوش. دوباره اوستا انگشتش را روی زمین میگذارد و میگوید، زن اوستا بدوش. کودکان هم انگشتانشان را روی زمین میگذارند و میگویند، زن اوستا بدوش.
-
کتاب کلیله و دمنه: قصههای شیرین ایرانی، نوشته مژگان شیخی، یکی از آثار باارزش فارسی است، مجموعهای از حکایتهای پندآموز، که بیشتر با زبان حیوانات روایت میشوند و هدفشان آموزش اخلاق، خردمندی و سیاستمداری است. نام آن از دو شغال به نامهای کلیله و دمنه گرفته شده که شخصیتهای اصلی بسیاری از داستانها هستند.
در بخشی از این کتاب آمده است؛ «مردی با دوستانش به دزدی رفت صاحب خانه از صدای پاهایشان بیدار شد و فهمید که دزدان روی پشت بام هستند. همسرش را آهسته بیدار کرد و گفت: چه خوابیدهای زن زود بیدار شو که دزد به خانه مان آمده. توران وحشت زده بیدار شد و گفت: دزد؟ چه میگویی داوود؟ حالا باید چه کار کنیم؟ داوود گفت: نترس، فکرش را کردهام من چیزی نمیگویم ولی تو باید آن قدر بلند حرف بزنی که آنها صدایت را بشنوند از من بپرس و اصرار کن که این مال و اموال و پولها را از کجا به دست آوردهام؟»